Κυριακή 28 Φεβρουαρίου 2016

Ζώα υπό εξαφάνιση: ο λύκος

Η ταυτότητα του λύκου
Βασίλειο:Ζώα (Animalia)
Φύλο:Χορδωτά (Chordata)
Κλάση:Θηλαστικά (Mammalia)
Τάξη:Σαρκοφάγα (Carnivora)
Οικογένεια:Κυνοειδή (Cani dae)
Γένος:Canis
Είδος:Canis lupus

Ο λύκος αποτελεί το μεγαλύτερο εκπρόσωπο της οικογένειας των κυνοειδών, η οποία με τη σειρά της ανήκει στη τάξη των σαρκοφάγων. Ο πρώτος πρόγονος του λύκου εμφανίστηκε πριν από 54 εκατ. χρόνια στη Β. Αμερική ενώ πήρε τη σημερινή του μορφή πριν 1,5 εκατομμύριο χρόνια.Ο λύκος (Canis lupus) υπήρξε το θηλαστικό με τη μεγαλύτερη γεωγραφική εξάπλωση στον πλανήτη μας. Στις μέρες μας υπάρχουν δύο είδη λύκων, o γκρίζος λύκος (Canis lupus) και ο κόκκινος λύκος (Canis rufus). Ο κόκκινος ζει μόνο στις νοτιοανατολικές ακτές των ΗΠΑ και στο Μεξικό, ενώ ο γκρίζος έχει εξάπλωση σε όλο σχεδόν τον πλανήτη. Προτιμά τα μεγάλα πυκνά δάση. Μερικές φορές όμως πηγαίνει και σε πεδινές περιοχές που γειτονεύουν με δάση. Στη χώρα μας εμφανίζεται το είδος του γκρίζου λύκου με καφέ τρίχωμα και γκρίζα ράχη στις ορεινές περιοχές της Κεντρικής και Βόρειας Ελλάδας. 
Σωματικά χαρακτηριστικά
Η διάρκεια ζωής του φτάνει τα 16 χρόνια. Το βάρος του ενήλικου ατόμου φτάνει ως 60 κιλά, το μήκος του φθάνει το 1 με 1,5 μέτρο και το ύψος του τα 90 εκατοστά. Η κατασκευή του λύκου, ψηλά πόδια, φαρδύ πέλμα του επιτρέπουν να περπατά με άνεση στο χιόνι. Καθημερινά διανύει μεγάλες αποστάσεις για να βρει την τροφή του και μπορεί να αναπτύξει ταχύτητα 40-50 χιλιομέτρων. Το χρώμα του διαφέρει από εποχή σε εποχή. Το χειμώνα είναι γκρίζος στο πάνω μέρος και το καλοκαίρι κιτρινογκριζωπός. Επίσης έχει φουντωτή μακριά ουρά. Το κρανίο του είναι μεγάλο σε σχέση με το σώμα του. Το ζώο διαθέτει συνολικά 42 δόντια με χαρακτηριστικούς τους μεγάλους κυνόδοντες. Το δάγκωμά του έχει απίστευτη δύναμη. Η όσφρηση είναι η ισχυρότερη αίσθηση του λύκου, καθώς μπορεί να εντοπίσει το θήραμά του σε απόσταση 3χμ. μόνο από τη μυρωδιά.
Διατροφή
Ο λύκος είναι ζώο σαρκοφάγο και τρέφεται κυρίως με άγρια φυτοφάγα (ελάφι, ζαρκάδι, κ.α.), διάφορα μικρά θηλαστικά, τρωκτικά και κτηνοτροφικά ζώα (πρόβατα, γίδια). Τρώει όμως και φρούτα όπως σταφύλια, μούρα και σύκα. Δεν έχει μόνιμη κατοικία και κινείται διαρκώς σε αναζήτηση περιοχών που του εξασφαλίζουν τροφή. Κυνηγά συνήθως τη νύχτα, ενώ την ημέρα κρύβεται σε υπόγειες στοές ή κοιλότητες βράχων.

Κοινωνική οργάνωση - Αγέλη
Κοινό χαρακτηριστικό όλων των πληθυσμών του λύκου είναι η κοινωνική οργάνωση σε μικρές ή μεγάλες ομάδες (τις αγέλες). Οι αγέλες που σχηματίζουν οι λύκοι στην Ελλάδα περιλαμβάνουν συνήθως 6 με 7 μέλη και σχεδόν ποτέ δεν υπερβαίνουν τα 13-15 άτομα. Τα μέλη κάθε αγέλης επικοινωνούν μεταξύ τους με ήχους και σήματα. 

Αναπαραγωγή
Η λύκαινα γεννάει 3-7 μικρά. Το πρώτο διάστημα όσο τα μικρά θηλάζουν, η λύκαινα δεν τα εγκαταλείπει καθόλου και συντηρείται από το αρσενικό. Σε δύο μήνες περίπου τα μικρά είναι σε θέση να φάνε κρέας. Την ανατροφή των μικρών αναλαμβάνουν εκτός από τους γονείς και η υπόλοιπη αγέλη φέρνοντας τροφή και παρέχοντάς τους προστασία. Τα μικρά μένουν με τους γονείς τους για ένα χρόνο τουλάχιστο. 

Κίνδυνοι - Απειλές
Σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία και το Δασικό Κώδικα, από το 1969 απαγορεύεται η σύλληψη και η κατοχή του λύκου από ιδιώτη. Ο σημαντικότερος παράγοντας που επιδρά αρνητικά στην επιβίωση του λύκου είναι οι ανθρωπογενείς δραστηριότητες:

1. Η ανθρώπινη παρουσία ακόμα και στις πιο απομακρυσμένες περιοχές, στέρησε από το λύκο τους φυσικούς του χώρους. Πολλά τεχνικά έργα, η διάνοιξη δασικών δρόμων, τα τουριστικά θέρετρα δεν έλαβαν υπόψη τους και την παρουσία του λύκου.
2. Η επέκταση των βοσκοτόπων εις βάρος των δασικών εκτάσεων, οδήγησε στην υποβάθμιση των βιοτόπων του λύκου και στη μείωση της τροφής του. Το παράνομο κυνήγι και η λαθροθηρία εξαφάνισε σε κάποιες περιοχές τα θηράματα των λύκων και έτσι κάποιες αγέλες αναγκάζονται να αναζητήσουν τη τροφή τους σε σκουπιδότοπους.
3. Η παράνομη θανάτωση λύκων από ορισμένους κτηνοτρόφους για την προστασία των κοπαδιών τους αποτελεί το σημαντικότερο κίνδυνο για την επιβίωση του είδους.
4. Παρατηρείται το φαινόμενο της παράνομης κατοχής λύκων από ιδιώτες, με τη δικαιολογία ότι χρειάζονται έναν "άγριο και δυνατό φύλακα".

Στην Ελλάδα από το 1993 ο λύκος συμπεριλήφθηκε στη λίστα των προστατευόμενων ειδών και απαγορεύτηκε η χρήση δηλητηρίων για την εξόντωσή του. Την τελευταία δεκαετία ο πληθυσμός του λύκου στη χώρα μας έχει σταθεροποιηθεί, αλλά ο κίνδυνος εξαφάνισής του υπάρχει ακόμη.

πηγή:http://zwakia.blogspot.com/
Επιμέλεια: Παναγιώτης Μ.